Chống thấm mạch ngừng bê tông

Trong xây dựng, mạch ngừng là một phần không thể thiếu trong quá trình thi công các công trình bê tông, đặc biệt là các công trình ngầm hoặc có kết cấu phức tạp. Tuy nhiên, mạch ngừng lại là một điểm yếu tiềm ẩn, nơi dễ xảy ra các hiện tượng thấm nước nếu không được xử lý đúng cách. Chống thấm mạch ngừng bê tông không chỉ đòi hỏi sự tỉ mỉ trong từng công đoạn mà còn cần đến các vật liệu và kỹ thuật chuyên biệt. Việc đảm bảo mạch ngừng không bị thấm nước sẽ giúp tăng cường độ bền vững của công trình và giảm thiểu chi phí sửa chữa sau này.

Mạch ngừng thi công là gì?

Mạch ngừng thi công là vị trí xuất hiện khi quá trình đổ bê tông bị gián đoạn, dẫn đến sự không liên tục trong việc tạo ra một khối bê tông đồng nhất. Lý do có thể xuất phát từ các yếu tố kỹ thuật, như yêu cầu về kết cấu công trình quá phức tạp, điều kiện thi công khó khăn, hay thậm chí là các yếu tố khách quan như thời tiết xấu, thiếu hụt nguyên vật liệu hay nhân lực. Khi bê tông không được đổ liên tục, sự liên kết giữa các lớp bê tông không đồng đều, làm giảm khả năng chịu lực và độ bền của công trình. Từ đó, mạch ngừng thi công xuất hiện, tạo thành các vị trí dễ bị thấm dột nếu không được xử lý đúng cách.

Nguyên nhân mạch ngừng bị thấm

Mạch ngừng có thể dễ dàng trở thành vị trí thấm nước nếu không được thi công và xử lý chống thấm đúng cách. Dưới đây là một số nguyên nhân gây thấm nước tại các vị trí mạch ngừng, đặc biệt ở những công trình đặc thù như tầng hầm, bể chứa nước, hay các công trình ngầm:

Co giãn của các khe: Khi bê tông tiếp xúc với các yếu tố môi trường như nhiệt độ và độ ẩm, các khe mạch ngừng có thể co giãn, tạo ra khoảng trống cho nước xâm nhập.

Bề mặt bê tông bị rỗ: Các vết nứt, lỗ hổng hay bề mặt bê tông không đồng đều sẽ làm tăng khả năng thấm dột tại mạch ngừng.

Chất lượng mạch ngừng không đảm bảo: Trong nhiều trường hợp, mạch ngừng thiếu các biện pháp chống thấm chuyên dụng như băng cản nước, thanh cao su trương nở, hay các vật liệu chống thấm hiệu quả.

Tầm quan trọng của việc chống thấm mạch ngừng

Chống thấm mạch ngừng bê tông là một trong những công đoạn quan trọng nhưng đầy thử thách trong quá trình thi công các công trình xây dựng, đặc biệt là đối với các công trình ngầm hay có kết cấu phức tạp. Việc đảm bảo không có sự rò rỉ tại các mạch ngừng không chỉ yêu cầu kỹ thuật cao mà còn đòi hỏi sự chuẩn bị tỉ mỉ từ cả thiết kế lẫn thi công. Khi mạch ngừng không được xử lý thấm đúng cách, hậu quả là chi phí sửa chữa lớn và mất nhiều thời gian, gây ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ thi công cũng như chất lượng công trình.

Quy trình thi công chống thấm mạch ngừng

Kiểm tra thiết kế công trình

Trước khi tiến hành thi công, nhà thầu cần đọc kỹ các bản vẽ thiết kế và các thuyết minh liên quan để đảm bảo sự chính xác trong việc lựa chọn phương án và vật liệu chống thấm phù hợp. Việc này cũng giúp đánh giá khả thi của các phương án thiết kế và đảm bảo tính đồng bộ trong quá trình thi công.

Chuẩn bị

Quá trình chuẩn bị trước khi thi công chống thấm mạch ngừng rất quan trọng. Các công việc cần thực hiện bao gồm:

Làm sạch khu vực thi công, loại bỏ các vật cản như gỗ, xà bần, và nước đọng.

Xử lý các khuyết tật bê tông như hốc bọng, vết nứt mà không dùng vữa xi măng để bịt kín trước khi chống thấm.

Đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật như cắt thép vụ, định vị các vị trí ống thoát nước và hộp kỹ thuật.

Lựa chọn vật liệu chống thấm

Vật liệu chống thấm mạch ngừng phải được lựa chọn dựa trên tính chất của công trình và các yếu tố môi trường. Một số vật liệu phổ biến hiện nay bao gồm:

Băng cản nước: Như Sika Waterbars, PVC Water Stop, giúp ngăn nước thấm qua các khe nối bê tông.

Thanh trương nở: Các thanh trương nở như Hyper Stop DB 2015, Sika Hydrotite CJ có khả năng bịt kín khe nứt ngay khi bê tông bắt đầu đóng rắn.

Keo chuyên dụng: Keo Epoxy và polyme có khả năng kết nối các lớp vật liệu khác nhau, đặc biệt hiệu quả trong việc sửa chữa các khiếm khuyết bê tông.

Các phương pháp thi công chống thấm mạch ngừng

Băng cản nước

Băng cản nước là một trong những giải pháp chống thấm phổ biến, đặc biệt hiệu quả trong việc ngăn nước thấm qua các khe nối bê tông. Khi thi công, băng cản nước được đặt chính giữa các lớp bê tông, đảm bảo một nửa nằm trong lớp xi măng đang thi công và một nửa trong lớp xi măng kế tiếp.

Thanh trương nở

Phương pháp này đang dần trở thành lựa chọn tối ưu nhờ vào khả năng trám kín hiệu quả ngay khi bê tông bắt đầu đóng rắn. Khi thi công, thanh trương nở được đặt lên lớp keo đã bơm vào mạch ngừng và gia cố thêm bằng biện pháp cơ học để đảm bảo hiệu quả lâu dài.

Keo Epoxy và Polyme

Các loại keo này được sử dụng để kết nối các lớp vật liệu khác nhau như bê tông với sắt thép, bê tông với tôn hoặc nhựa, mang lại hiệu quả chống thấm cao. Tuy nhiên, phương pháp này không phải là giải pháp tối ưu khi thi công trên diện tích lớn vì chi phí khá cao.

Lá kim loại

Mặc dù phương pháp sử dụng lá kim loại đã được sử dụng từ lâu, hiện nay nó ít được áp dụng vì chi phí cao và dễ bị ăn mòn. Các vật liệu thay thế như tôn đã thất bại trong việc đảm bảo tính chống thấm.

Xi măng hoà nước

Việc sử dụng xi măng hòa nước không phải là giải pháp hiệu quả cho chống thấm mạch ngừng. Mặc dù xi măng có tính kết dính tốt, nhưng không có khả năng chống thấm dài lâu. Việc sử dụng phương pháp này chỉ có hiệu quả trong thời gian ngắn và nhanh chóng dẫn đến hiện tượng thấm lại.