Xây dựng một ngôi nhà không chỉ là chuyện thi công mà còn là sự đầu tư cho tương lai. Tuy nhiên, không ít gia chủ sau khi hoàn thiện nhà ở một thời gian ngắn đã gặp phải tình trạng nhà mới xây nhanh xuống cấp, từ nứt tường, thấm dột cho đến kết cấu yếu. Nguyên nhân chủ yếu đến từ những sai lầm trong quá trình thi công và lựa chọn vật liệu. Trong bài viết này, Xây dựng Bảo An sẽ phân tích những lỗi thường gặp và cách khắc phục để đảm bảo công trình bền đẹp theo thời gian.
1. Sử dụng vật liệu kém chất lượng – Nguyên nhân khiến nhà mới xây nhanh xuống cấp
Việc sử dụng vật liệu xây dựng kém chất lượng là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến nhà ở nhanh xuống cấp. Để đảm bảo tuổi thọ công trình, gia chủ cần biết cách lựa chọn vật liệu đạt chuẩn và kiểm tra chất lượng trước khi thi công.
1.1. Chọn xi măng đúng chuẩn
Vấn đề: Xi măng là yếu tố quyết định độ kết dính của bê tông. Nếu sử dụng xi măng kém chất lượng, công trình có thể bị nứt, bê tông yếu, thậm chí gãy sập.
Cách kiểm tra và chọn mua:
Quan sát màu sắc: Xi măng chất lượng có màu xám xanh, mịn, không vón cục. Nếu xi măng có màu xám trắng hoặc bị vón cục, đó có thể là hàng kém chất lượng.
Thử nghiệm bằng tay: Lấy một nhúm xi măng, bóp nhẹ. Nếu xi măng bám dính trên tay nhưng dễ tan khi xoa nhẹ, đó là xi măng tốt. Nếu bị vón cục hoặc quá bột, có thể đã bị ẩm hoặc pha tạp.
Kiểm tra hạn sử dụng: Xi măng có thời hạn sử dụng trung bình 60 ngày kể từ ngày sản xuất. Nếu để quá lâu, chất lượng sẽ suy giảm.
Mua từ đại lý uy tín: Không ham rẻ, chỉ nên mua xi măng có thương hiệu như Holcim, Vicem, Bỉm Sơn…
1.2. Cách nhận biết gạch tốt
Vấn đề: Gạch kém chất lượng dễ hút ẩm, làm tường bị bong tróc, nứt vỡ khiến nhà mới xây nhanh xuống cấp.
Cách kiểm tra và chọn mua:
Thử ngâm nước: Lấy một viên gạch, ngâm vào nước trong 24 giờ. Nếu gạch hút nước quá 15% trọng lượng, đó là loại gạch kém chất lượng, dễ thấm ẩm.
Kiểm tra độ cứng: Dùng hai viên gạch đập vào nhau, nếu có tiếng vang lớn thì đó là gạch tốt. Gạch xốp, nhẹ hoặc có tiếng bộp bộp là loại kém chất lượng.
Quan sát bề mặt: Gạch tốt có màu đồng đều, không có vết nứt, không có lỗ rỗng lớn.
1.3. Chọn thép đúng tiêu chuẩn
Vấn đề: Nếu thép không đạt tiêu chuẩn, móng và dầm chịu lực kém, dễ dẫn đến nứt sàn, nghiêng nhà làm nhà mới xây nhanh xuống cấp.
Cách kiểm tra và chọn mua:
Kiểm tra ký hiệu trên thép: Thép đạt chuẩn luôn có ký hiệu của nhà sản xuất, ví dụ: CB400, CB500. Nếu không có ký hiệu hoặc chữ in mờ, đó có thể là hàng giả.
Kiểm tra độ đàn hồi: Bẻ thử một đoạn thép nhỏ, nếu khó bẻ và khi bẻ không bị gãy giòn thì đó là thép tốt.
Thử nghiệm với nam châm: Nếu thép hút nam châm quá mạnh, có thể chứa nhiều tạp chất, không đạt tiêu chuẩn.
Bảo quản đúng cách: Để thép ở nơi khô ráo, tránh tiếp xúc nước mưa để không bị gỉ sét.
2. Thi công móng sai kỹ thuật – Nguy cơ sụt lún nghiêm trọng
Móng nhà là bộ phận chịu toàn bộ tải trọng của công trình, nếu thi công không đúng kỹ thuật có thể dẫn đến sụt lún, nứt tường, thậm chí gây mất an toàn nghiêm trọng. Hai lỗi phổ biến nhất khi thi công móng là làm móng quá nông và chọn sai loại móng so với nền đất.
2.1. Móng quá nông – Nguy cơ nhà bị sụt lún
Nguyên nhân:
- Để tiết kiệm chi phí, một số thợ xây chỉ đào móng sâu 40-50cm, không đủ độ chắc chắn.
- Không tính đến yếu tố địa chất, đặc biệt là các khu vực có nền đất yếu, đất bùn hoặc đất cát.
Hậu quả:
- Nhà dễ bị nghiêng, lún theo thời gian.
- Xuất hiện các vết nứt trên tường, sàn.
- Giảm tuổi thọ công trình, tốn kém chi phí sửa chữa.
Cách khắc phục:
Khảo sát địa chất trước khi làm móng: Nếu đất yếu, cần gia cố bằng cọc bê tông hoặc cọc tre trước khi xây dựng.
Đào móng đúng tiêu chuẩn: Độ sâu tối thiểu của móng nhà phố nên từ 1,2 – 1,5m để đảm bảo độ ổn định.
Sử dụng cốt thép đúng tiêu chuẩn: Không dùng thép nhỏ hơn Φ12 để tránh nứt gãy móng.
2.2. Chọn sai loại móng – Không phù hợp với nền đất
Mỗi loại nền đất có yêu cầu riêng về kết cấu móng. Nếu chọn sai phương án, nhà sẽ không đủ sức chịu tải, gây lún và nứt tường.
Cách chọn móng phù hợp:
Móng băng: Dùng cho nhà phố có nền đất trung bình, chịu tải tốt hơn móng đơn.
Móng cọc: Dành cho nền đất yếu, phải đóng cọc sâu từ 10-20m để tăng độ ổn định.
Móng đơn: Chỉ dùng cho công trình nhỏ, nền đất cứng, không có nguy cơ sụt lún.
3. Chống thấm không đúng cách – Nguyên nhân gây ẩm mốc, bong tróc tường
Chống thấm là yếu tố quan trọng quyết định độ bền của công trình. Nhiều gia chủ chỉ quan tâm đến việc xây dựng mà quên mất chống thấm ngay từ đầu, hoặc sử dụng vật liệu chống thấm rẻ tiền, dẫn đến tường bị thấm nước, ẩm mốc, bong tróc sơn.
3.1. Không chống thấm ngay từ đầu – Lỗi phổ biến khiến nhà mới xây nhanh xuống cấp
Nguyên nhân:
- Chủ nhà muốn tiết kiệm chi phí, bỏ qua bước chống thấm.
- Thợ xây không có kinh nghiệm hoặc làm ẩu, không xử lý kỹ các vị trí quan trọng.
Hậu quả:
- Nước mưa thấm qua tường, gây ẩm mốc, hư hại nội thất.
- Sơn tường bị bong tróc, mất thẩm mỹ.
- Sàn nhà vệ sinh, sân thượng bị thấm nước, làm giảm tuổi thọ kết cấu.

Cách khắc phục:
Sử dụng sơn chống thấm chất lượng cao: Nên chọn sơn gốc Polyurethane hoặc Epoxy để đảm bảo độ bền.
Chống thấm toàn diện ngay từ đầu: Xử lý các vị trí dễ thấm như sân thượng, mái nhà, nhà vệ sinh, chân tường trước khi hoàn thiện.
Kiểm tra chống thấm định kỳ: Sau 3-5 năm cần kiểm tra lại và quét thêm một lớp chống thấm nếu cần.
4. Lỗi trong hệ thống điện, nước – Nguy cơ chập cháy, rò rỉ nghiêm trọng
Hệ thống điện, nước trong nhà có ảnh hưởng lớn đến an toàn và tiện nghi sử dụng. Một số lỗi phổ biến như đi dây điện sai kỹ thuật, bố trí ống nước chồng chéo hoặc sử dụng vật liệu kém chất lượng có thể gây hậu quả nghiêm trọng làm nhà mới xây nhanh xuống cấp
4.1. Đi dây điện không đúng tiêu chuẩn – Nguy cơ chập cháy
Nguyên nhân:
- Đi dây điện âm tường mà không sử dụng ống luồn bảo vệ.
- Dây điện có tiết diện nhỏ hơn yêu cầu, không chịu được công suất sử dụng.
- Lắp đặt ổ cắm, công tắc quá gần nguồn nước.
Hậu quả:
- Chập cháy điện, gây nguy hiểm đến tính mạng.
- Dây điện nhanh hỏng, phải sửa chữa liên tục.
- Dễ bị giật điện khi sử dụng, đặc biệt là khu vực bếp, nhà vệ sinh.
Cách khắc phục:
Dùng dây điện đạt tiêu chuẩn: Chọn dây có tiết diện phù hợp (VD: dây 2.5mm² cho ổ cắm, dây 1.5mm² cho công tắc).
Đi dây âm tường đúng cách: Phải luồn trong ống nhựa để tránh hư hỏng.
Bố trí ổ cắm hợp lý: Đặt ổ cắm cách sàn ít nhất 30cm, không lắp gần bồn rửa, vòi nước.
4.2. Đặt ống nước sai vị trí – Dễ rò rỉ, tắc nghẽn khiến nhà mới xây nhanh xuống cấp
Nguyên nhân:
- Đi đường ống nước chồng chéo, không có bản vẽ thiết kế rõ ràng.
- Sử dụng ống nước kém chất lượng, dễ nứt vỡ theo thời gian.
Hậu quả:
- Rò rỉ nước, làm ẩm tường, sàn nhà.
- Tắc nghẽn đường ống do lắp đặt sai kỹ thuật.
- Áp lực nước yếu, gây bất tiện khi sử dụng.

Cách khắc phục:
Thi công hệ thống nước theo bản vẽ chuẩn: Không lắp ống nước ngang dọc tùy tiện.
Dùng ống nước chất lượng cao: Chọn ống nhựa PPR hoặc uPVC để đảm bảo độ bền.
Bố trí bể nước và máy bơm hợp lý: Đặt bể nước cao hơn vòi để tạo áp lực tốt.
Đọc thêm: Tường bị phồng rộp, nứt chân chim – Nguyên nhân và cách khắc phục
Những sai lầm trong quá trình xây dựng nhà không chỉ làm nhà mới xây nhanh xuống cấp giảm tuổi thọ công trình mà còn ảnh hưởng đến sự an toàn và chi phí sửa chữa về sau. Để tránh các lỗi phổ biến như móng yếu, chống thấm kém, hệ thống điện nước sai kỹ thuật, chủ nhà cần giám sát kỹ lưỡng ngay từ đầu, chọn vật liệu đạt chuẩn và tuân thủ quy trình thi công. Một ngôi nhà được xây dựng đúng cách không chỉ bền vững mà còn mang lại sự yên tâm cho gia chủ trong suốt quá trình sử dụng. Để sửa chữa nhà xuống cấp, quý khách hàng vui lòng liên hệ xây dựng Bảo An để được tư vấn

Founder | Chuyên gia tư vấn xây dựng
Ngọc Huynh là chuyên gia tư vấn xây dựng với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực xây dựng, sửa chữa nhà ở, chống thấm công trình. Trải qua nhiều dự án khác nhau từ các công trình nhỏ đến những công trình có độ phức tạp cao, Ngọc Huynh luôn cung cấp các phương án thi công khả thi nhất cho khách hàng.